ग़ज़ल !

बाच्नु पर्ने रैछ जसै -आशु पिई बाचेकै छु
मिलनका सारा याद छाती भित्र साचेकै छु
मर्न बरु प्यारो थियो जीवन ज्युन आटेकै छु
बल्या आगो फेला पर्दा मैले पनि तापेकै छु
भेट हुँदा तिमीसंग मनको व्यथा बाडेकै छु
त्यान्द्रा त्यान्द्रा बटुलेर आशा डोरी बाटेकै छु

तिम्ले सजाए !

तिम्ले सजाए सजाउ आफ्नै सम्झेर सजाउ,
सिरमा सिर्फूल झैँ सजाएनी हुन्छ ,
सिउँदो मा सिन्दूर बनेर हास्न पनि सक्छु
ओठको लाली होस् या अधर को कान्ति होस्
जहाँ म सुहाउछु तिम्रो लागि
म माया बनेर मुटुमा धड्किन सक्छु ,
म ममता बनेर छातीमा लुकामारी खेल्न सक्छु ,
मलाई अप्ठ्यारो छैन तिम्रा नाडिमा चुरा बनेर सजिन
मलाई आपत्ति छैन तिम्रा गोडामा पाउजू बनेर लटकिन
जहाँ म अटाउछु तिमी भित्र
म तिम्रो निस्वास बनेर तिमीमा बिलाउन सक्छु ,
म तिम्रो स्वप्न बनेर निन्द्रा मा टोलाउन सक्छु ,
मात्र तिम्रो चाहनामा ,
तिम्रो जिउने आधार बनेर जिउन सक्छु
सप्त रंगी इन्द्रेणी बनेर रङ्ग छर्न सक्छु
तिमी संगै तिम्रो जीवन साथी बनेर ज्यून
जनम जनमको साथ निभाउने कसम खान सक्छु

गजल

रात भरि तिमी संगै सपनीमा भुलिराछु
लक्ष छैन कुनै यौटा यता उति डूलीराछु
मौलाएको मुना न हो कोपिला भै फूल फूल्ने
दोबाटोमा अलपत्र गन्तब्य लाई कुरीराछु
बुँद बुँद सगाल्दै छु सागर को कोसेली यो
उड्दो चरी समातेर पिंजडामा थुनीराछु
मन भित्र संगाल्ने हो पिरतीका याद हरु
मनै छैन आज भोलि सबै कुरा भुलिराछु

शहीद फर्केर आऊ !

न सक्छु भन्न तिमीलाई पिडा छाती यो चिरेर
न सक्छु ज्यून बितेका दिन अतित बिर्सेर
राष्ट्रका खांतिर मर्नु नै थियो -मारेर गयौ रे
अमर भन्ने उपाधि भिरी-शहिद भयौ रे
ब्युझ्याउछु भन्थ्यौ यो देश सारा-अध्यारो हटाई
जगाउछु भन्थ्यौ सुतेका सारा मादल ठटाई
सुकेर गए छहरा छाँगा सुस्केरा छर्दैनन
रहेनन् अब डाँफे र मुनाल बेसीमा झर्दैनन
तृष्णा ले सक्यो मोहले तान्यो सर्बत्र जनलाई
कुद्रीष्टि पर्यो बैरीको यहाँ पवित्र मनलाई
भूइंचालो आयो देशमा आज ढल्दैछ हिमाल
नेपाल भित्रै पराई जस्तो बन्दैछ नेपाल
गैंची र बेल्चा हातमा छैनन् बन्दुक चल्दैछ
बमका छिर्का गर्वमा धसी नेपाल गल्दैछ
बनेर तिमि आँखाको नानी धर्तीमा आउन
पर्खन्छु संधै मन मेरो बिछाई फर्केर आउन
पुकार सुनी फर्केर आऊ नेपाली ब्युझ्याउन
हातमा हात मिलाई हिडौ यो देश उठाउन
बिन्ति यो सुनी शहिद तिमी फर्केर आउन
धर्तिको स्वर्ग नेपाल आमा भनेर गाउन

आस्था..............

बिदाईको बेला पाइन मैले हल्लाउन हात यी
खोटो पो छ कि ? कर्म यो मेरो शंका पो लग्यो नी
मनको ईक्षा दैवले हेर्छन भन्थे नी बाबाले
आशिर्बाद दिदा ताकेको पुगोस भन्थिननी आमाले
कोइलीका गीत गुन्जन छाडे वर्षा पो लग्यो कि
दिलको दैलो उघार्नै थियो अग्लो पो लग्यो कि
सन्ध्याको बेला आरति गर्छु इश्वर भाखेर
फर्केर आऊ यात्रा त्यो सकी पिरती साँचेर
सरिता जस्तै उर्लेर आऊ किनारा छुनलाई
आस्था कै भर प-या छु म त बिरह धुनलाई !!

जलाशय र प्रतिबिम्ब !

जलाशय र प्रतिबिम्ब





म एउटा शान्त तलाउ
मात्र म जलाशय
सरिता मेरी सहेली
पद्मिनी मेरी सहयात्री ,मेरी सह -अस्तित्व
एउटा यात्री किनारै किनार सयल गर्दैछ ,
मेरी सरितालाई जिसक्याउछ
पद्मिनी को सुवास ,मन्जरी को सुगन्ध -उ तृप्त देखिन्छ
हुन सक्छ गन्तब्य अन्यत्र कतै
........................अनिश्चित
पुर्णिमाको रात, जुनेली तरङ्गहरू तैरिरहेकै छन्
यात्रीको प्रतिबिम्ब मेरो छाती भित्र खेलीरहेछ
यात्रीको प्रतिबिम्ब आफ्नै तरङ्गमा प्रवाहित गर्छु
मेरी सहयात्री मै संग छन् ,मेरी सहेली मेरै साथ छन्
अनायासै मेरा तरंग बिचलित बन्छन
बिश्रीन्खलित दौडाइ संगै अघिको प्रतिबिम्ब खोज्न
प्रतिबिम्ब जुन झैँ अस्ताएछ ,शित झैँ बिलाएछ
मात्र प्रतिबिम्ब को प्रतिबिम्ब मेरो गर्भाशय भित्र लुकेछ .

अभिषप्त जिन्दगीको मजै छ अर्कै

अभिषप्त जिन्दगीको मजै छ अर्कै

सागरको पानीलाई २ थोपी बिषले के गर्छ र खै ?

न भोक न तिर्खा न निन्द्रा न त प्यास

अभिषप्त जिन्दगीको मजै छ अर्कै

न कसैको माया न ममता को बन्धन

अभिषप्त जिन्दगीको मजै छ अर्कै

न बोलीले पोल्छ न झोली नै खुल्छ

अभिषप्त जिन्दगीको मजै छ अर्कै

२ घुड्की व्हिस्की सुकुटी संग ,टरेकै छ साँझ

अभिषप्त जिन्दगीको मजै छ अर्कै

म तिमीलाई प्रेम गर्दिन !!!

यदि प्रेम तिम्रो भावनाको कदर हो भने

म तिमीलाई प्रेम गर्छु

म तिम्रो भावनाको कदर गर्छु 

तिम्रो ईक्षा र चाहनाको सम्मान गर्छु 

तर ,तर म तिम्रो पूजा गर्दिन

सायद त्यसैले म तिमीलाई प्रेम गर्दिन

प्रेम यदि सहयात्रा हो भने

जीवनका हरेक उकाली ओराली हरूमा तिम्रो साथ हुन्छु

अनि भन्छु म तिमीलाई प्रेम गर्छु

तर म तिमिसंग स्वप्नाको स्वर्गमा वायु पंखी घोड़ा लिएर उडदिन

सायद त्यसैले म तिमीलाई प्रेम गर्दिन

प्रेम समर्पण रे त्यसैले म तिमीलाई प्रेम गर्छु

किनकी ? म मेरो जीवन ,खुसी र उमंग तिमीमा समर्पण गर्छु

तर ,प्रेमले दियौ भन्दैमा

विष पिएर म मेरै जीवन को समर्पण गर्न सक्दिन

त्यसैले म तिमीलाई प्रेम गर्दिन

सिँउदोको सिंदुर माग्छ्यौ भने

एक चिम्टी रंग प्रेमले लगाइदिन सक्छु

किनकी ? म तिमीलाई प्रेम गर्छु

तर मेरै शरीर काटेर तिम्रो सिँउदोको रंग बन्न म सक्दिन

सायद म तिमीलाई प्रेम गर्दिन

शिरमा शिरफूल म दिन सक्छु तिमीलाई

बगैंचाका फूलहरू टिपेर

मलाई पर्बाह छैन मालीको गाली

अनि कांडाको घोचाई

किनकी ? म तिमीलाई प्रेम गर्छु

तर तिमी सप्तरंगी इन्द्रेणी लाई गलामा सजाउन चाहन्छ्यौ भने

म त्यों चाहना पूरा गर्न सक्दिन

किनकी ? 

सायद म  तिमीलाई प्रेम गर्दिन !!!

ग़ज़ल

खोटोसिक्का सरि भा-छु जिन्दगीको मोड भरि
सम्झिएर रुनु पर्ने अतीतलाई घरि घरि
घाऊ लाग्यो मुटु भरि मन भरि चोट पर्यो
त्यहि चोटले छट्पटिदै रोइ रा-छु सँधै भरि
दोबाटोमा तिमी आयौ बोलाएको थेन क्यारे
तिमीसंगै हिड्छु भनी सपना देखें थरि थरि
छाडेऊ हात तिम्लेपनि दोष नाना लगाई लगाई
त्यहि दोषको रापले होला जलिराछु सँधै भरि
माग्यौ तिमीले दिएँ सबै भए भरको रित्तो पारि
जाने बेला किन कुन्नि आखाँ थिए भरि भरि !!!

आमा म पनि देश चलाउँछु !

बिनीता ढकाल

जनताले तिरेको करमा मस्ती गरेर ,
आफ्नो खल्ती भर्न ,

आमा! म पनि देश चलाउँछु

जनता छिंडिमा बाँच्न विवश भएपनी

आफ्नो महलको उचाइ बढाउँछु

आमा! म पनि देश चलाउँछु।

बिकासका निम्ती छुट्याइएको बजेटले

बिदेश भ्रमणमा जान पाए

आमा! म पनि देश चलाउँछु

जनताका छोराले साइकल नदेखेपनि

मेरो छोरालाई पजेरोमा घुमाउँछु

आमा! म पनि देश चलाउँछु।

आश्वासनका भाषण दिएर,

सत्तामा कब्जा जमाउन पाए

आमा! म पनि देश चलाउँछु

डिग्री पासका सर्टिफिकेट

जलाउन जनता विवश भएपनि

नि।मा।वि पास

भान्जालाई भन्सारको अधिक्रित बनाउँछु

आमा! म पनि देश चलाउँछु।

राष्ट्रिय सम्पत्ति बेचेर घरखर्च चलाउन पाए

आमा! म पनि देश चलाउँछु

जनताका छोराछोरीले शिक्षा नपाएपनि

आफ्ना सन्तानलाई बिदेशमा पढाउँछु

आमा! म पनि देश चलाउँछु।

विदेशी अनुदानलेछोरीको कन्यादान गर्न पाए

आमा! म पनि देश चलाउँछु

गरिबीको पराकाष्ठामा देश पुगेपनि

आफ्नो कमिसनको रेट बढाउँछु

आमा! म पनि देश चलाउँछु

आमा! म पनि देश चलाउँछु!!!!

केवल एउटा श्रृजनाको लागी

दिमागमा भएका सबै शब्द चाङ्ग मिलाई मिलाई

एक शब्द समीकरण बनाउछु

शब्द भण्डार अलि संकोचित बनेको छ आज भोलि

सायद भावना संगै बग्ने मन कतै अल्झेको छ

मनको डोरी माया बनि बल्झेको छ

अनि शब्द समीकरण परिवर्तन गर्न खोज्छु

शुत्र र शिद्धान्त हरु परिवर्तन गर्छु

केवल एउटा श्रृजनाको लागि

तल्लिन हुन्छु ,समर्पित हुन्छु

सँधै प्रयत्नशिल

एउटा श्रृजनाको लागि

शब्द कोषका पानाहरु विचरण गर्छु

प्रतिक र बिम्बले श्रृजना सिंगार्न मन लाग्छ

श्रृजनै श्रृजनाको खात लगाएर बिसिस्ट बन्न मन लाग्छ

तैपनि खै किन हो कुन्नि मनको तस्विर मनमै रहन्छ

तस्विर संग मिल्ने कुनै शब्दै भेट्टाउन्न

मानौ शब्दकोषमा भएका शब्द हरु मनको तस्विर संग सुहाउन्नन

अझ भनौ कुनै त्यस्तो शब्दै छैन जसले मेरो मनको प्रतिबिम्बको बर्णन गरोस

न उनको सुन्दरता न उनको स्वच्छन्दता

बिना अर्थ शब्दकोशका पानाहरु शिथिल बनाउछु

बिना प्राप्ति शब्द समीकरण हरु परिवर्तन गर्छु

केवल एउटा श्रृजनाको लागि

केवल उनको बर्णनको लागि

अफसोच

न प्राप्ति न उपलब्धि !!!

जीवन र दर्शन !!

जीवन एउटा दर्शन हो
जुन प्रतिपादन हुन्छ लागु हुँदैन
समाज
मात्र संरचना
अस्तित्व रित्तिएको अस्तिपञ्जर
बाद र पथ को डोरीमा अल्झिएको सुर्कने गाँठो
जति तन्कन्छ उति कसिन्छ ,उसको बिशेसता नै यस्तै
ऊषाकालिन किरण जस्तै प्रभावशाली छ आदर्श
जसको असर औंशीको निस्पट्टता लाई छिचोल्न खोज्छ
संधै शरदमा बसन्त खोज्छ जीवन
वसन्तमा पनि सुखी छैन ऊ बर्सात चाहन्छ
किन किन सार्है असन्तुस्ट देखिन्छ जीवन ?
त्यहि जीवन जीवन हरुको होलि खेलेर
आदर्श ,समाजमा परिवर्तन ल्याउछुँ भन्छ
अनि जीवन कुन्नि किन त्यहि आदर्शको पछी पछी
असन्तोष बोकेर छाँया जस्तै भौतारिन्छ
म्रिगतृष्णा छरपस्ट बगर भरि बलुवा मा खेलिरहन्छ
खै कस्तो जीवन अनि खै कस्तो आदर्श
उपमै उपमाको बाढी छ
प्रतिकै प्रतीकको पहाड छ
सपनै सपनाको भुमरी छ
आशै आशाको फूलवारी !!!

ग़ज़ल

सपनीमा आउछ्यौ तिमी अनायासै घरि घरि
एकै छिन आंउदा पनि किन हेर्छयौ आँखा तरि
माया गर्नु पापै भए गरें एउटा महा पाप
सपनीमै ज्युछुं बरु आइदेउ तिमी घरि घरि
सुन्दर छ्यौ संयम पनि सपनीमा भेट्दा भने
देख्छु तिम्रो कलि रुप बिपनीमा घरि घरि
छैन माया भने भन फर्की हेर्नु छैन पनि
धिक्कारेर ज्युनु पर्ला जिन्दगीलाई सधै भरि !!

माछापुच्छ्रे र धर्मं

अखवारको हेड्लाईन के छ थाहा छैन
हर्के कुर्लन्छ
(ल आयो हजुर आजको ताजा खबर ...............)
बुज्रुकहरू आतुर आतुर पत्रिका किन्छन
एक बुज्रुक समाचार सार सुनाउछन
सवै जना उनीप्रति ध्यानाक्रित गर्छन
कोहि हो मा हो मिलाउछन
प्रभाती सान्ध्य प्रहरको लालीत्यले माछापुच्छ्रे मुस्काउदै थियो
एक टुक्रा बादल उड्दै आयो र बिलायो पनि
"आफुंहरुले जे गरेपनि हुने अरुलाई यसो र त्यसो "
भड्किलो आवाज ले जमिन थर्क्यो
माछापुच्छ्रे मुख छोपेर लाज ढाक्दै थियो
तर थाहा थिएन , उसको सर्वाङ्ग नाङ्गो आकृती
मुख छोप्दैमा छोपिदैन भनेर
यौबन को उन्माद लिएर ठडिएको माछापुच्छ्रे
त्यहि उन्माद बोकेर झरेका अतृप्त बैंशालु नदिहरु
कतिको प्यास मेट्दैछन ?
कतिको तृष्णा पखाल्दैछन्?
एक बृद्ध लौराको सहारा ले सडक पार गर्दै हुन्छन
एक हुल मानिस नारा जुलुस सहित सडक भरि हुन्छन
हुलमुलमा बिचरा बृद्ध व्यक्ति आफ्नो लौरो गुमाउछन
माछापुच्छ्रे ठडिएकै छ ,उ पग्लिएकै छ
मानौ -ठडिनु उसको कर्तव्य हो ठडिदिन्छ
पग्लिनु उसको धर्म हो पग्लिदिन्छ
कसैले भोगोस या प्यास मेटोस
ऊसलाई के वास्ता
किनकि वास्ता गर्नु उसको धर्मै होइन
चासो लिनु उसको कर्मै होइन !!!

मेरो मन !

मेरो मन

स्वस्छन्द आकाशमा चरा जस्तै उड्न खोज्यो
चट्याङ्को झोक्काले पखेटा काट्यो
पखेटा काटिएपछि पनी त मेरो मनले यात्रा रोकेन
जमिनमा घस्री घस्री हिडिरह्यो
थाहा छैन मलाई उसको गंतब्य
थाहा छैन उसको लक्ष
के का लागी क्षितिजमा पुग्यो
र अहिले घिस्रदै छ ?
कतै लड़दै कतै चढ्दै बढिरह्यो यात्राकै निम्ति
खोला झैं बग्ने मन झरना झैं झर्यो
हिमाल झैं स्थिर मन पानी झैं बग्यो
आखिर मन न हो ,रोकेर कहाँ रोकिंदो रहेछ र ?
माया बनी कसैको प्रतिबिम्बमा खनियो
माया र मन उस्तै हुंदा रहेछन क्यारे
बग्दै जाने सकिदै जाने
आज ,मायाले खै कुन्नी के उपलव्धि पाएछ ?
मन झैं उड्न लागेछ
न कुनै बाधा छ न कुनै मोड़
रेखीय मोड़ सरल-बक्र
सुनें मायाले माया पायो रे
तर मनले ?
बिना लक्षमा हिडेको मन रोक्न खोंजे
बिना प्रप्तिमा रम्ने मन छेक्न खोंजे
तर
म त रित्तो रहेछु
मायाले पाएको माया संगै -मेरो मनको डोरी चुँडिएछ
म त मन बिहीन बनेछु
रित्तो केवल रित्तो !!!

ग़ज़ल

ग़ज़ल

कर्के आँखा धेरै भयो टेडिएरै जाला फेरी

मन भित्र-माया! संगै जेलिएरै जाला फेरी

राम्री भन्दा मात लाग्ला नराम्री 'भो! बात लाग्छ

चामलको बिंयाँ बनी केलिएरै जाला फेरी

दोधारमा धेरै बाँचे मनको गाँठो कसी कसी

लुकिरहूँ भनेपनि छेलिएरै जाला फेरी

आँचलले छेक बरू अधरको कान्ति सवै

भत्किजाला दुनियाँको पिरतीको शान्ति सवै !

ग़ज़ल

रिसाएरै हेरेपनि बारबार हेर्यौ तिम्ले

नाचाहेरै भएपनि प्रेमडोरी बाट्यौ तिम्ले

भन्नलाई त भन्थ्यौ अरे नजाती र छुच्चो भनी

उपहासै गरेपनि मन्को धोको फ़ेर्यौ तिम्ले

घारे हात लगाई लगाई मरोस भनी भन्थ्यौ पनि

नाचाहेरै मुटुभित्र सुन्दर अक्षर कोर्यौ तिम्ले ।

ग़ज़ल

खोजी हिडें संधै भरी फूलको तरेलिमा

भेंटे आज तिम्लाई मैले आफ्नै परेलिमा

प्रभातको रोशनी झै कान्तिमय तिमी

पूर्णिमाको जून जस्तै पूर्ण रूप तिमी

डर लाग्छ कही कोही चोरी लाने होकी ?

आंफ़ै बाट आफ्नै छांया भागी जाने होकी ?

माछापुच्छ्रे

कति चंचल छ्यौ माछापुच्छ्रे तिमी

वैंश भारिएकी युवती जस्तै

कति सुन्दर छ्यौ माछापुछ्रे तिमी

फक्रिएको गुलाव जस्तै

त्यसैले होला तिमी

कहिले घुम्टो ओढेर नियाल्ने गर्छ्यौ

कहिले लाजै लाग्ने गरेर नितम्व भई जिस्क्याउछ्यौ

तैपनि विशाल छ तिम्रो हृदय

मात्रृवात्सल्यले भरिपूर्ण

कंचन छ तिम्रो माया

विश्वास र स्नेहले परिपूर्ण

त्यसैले त मछापुच्छ्रे तिमीलाई

कहिले पुर्णिमाको जून संग दाँज्न मन लाग्छ

त कहिले फांटहरुमा फुलेका सुनौला फूलहरू संग .

हिजो र आज !

मलाई थाहा छ

मैले हिजो प्रतियोगितामा पुरस्कार पाएंथे,

काँधै काँधमा बसी

हुर्रे हुर्रे भन्दै लगाएका जिन्दाबादका नारा सुनेको थिएँ

साँझ भोज भतेर चल्यो ,

भावनाका पत्ताहरू केलाउन पाएं ,

आज हिजोका तिनै मानिस छन

त्यही बाटो छ ,तर आज बाटो सुनसान छ

हिजो यही बाटो घरतर्फ बढ्दै जांदा उत्साह पाएंथे

तर आज म मौन छू

हिजोका सवै अनुहारहरूमा मुस्कान पाएंथे ,

आज सवैका अनुहार आँशुले पखालिएका छन ,

हिजो लगाइएका माला र अभीर

आज मै माथी थुपारिएका छन ,

हिजो चिरंजीवी भएस भन्थे

आज स्वर्ग गएस भन्छन,

हिजोकै जसरी परिवारहरू पिंढिमा छन

हिजो स्वागत गर्दै थिए

आज विदाई

हिजो प्रियाले ओढेको घुम्टो

आज मै माथि ओढाइएको छ ,

सायद घारो माथी रहेछु ,

भावनामा बग्दै थिएँ ,

चिता माथि चढाईएँ

प्रियालाई बोलाउंछु भन्दै थिएँ

आगो लगाई जलाइएँ.

मान्छे !!!

मान्छे !





दाउराको बण्डल ,माटाको मड्केलो

प्रदुषित गगन ,ढलनलले सिंचित करेसावारी

आंधी बेहरीको संगम

वरफ र पानीको सम्मिलन

अनि निर्गन्धा पलासको प्रतिनिधि

लेऊ लागेको उकाली ,

खडेरिमा निर्मित वालुवाको मूर्ति

मुर्दा घोचीरहेको घारो ,

कात्रोले लुकाईएको जीवन्तता

खेती योग्य उर्वर भूमि

अनि हुरिको अपेक्षामा दिशा कुरिरहेको पतझड़

बिश्रृंखलित मोडमा विचलित बादल

प्रत्येक कुटाई पश्चात् सांगीतिक धून दिने मादल

अनि शिशिरमा नाङ्गिएको अस्तित्व

प्रत्येक नजरमै लुटिएका अस्मिताहरू

हावा रुपी आत्मा बोक्ने आशाहरु

अनि पिंजडामा जकडिएका रहरहरु

प्रत्येक मानवका तीता कथाहरू !!!

हेप्पी डेथ डे टू यू !

हेप्पी डेथ डे टू यू !

असार सोह्रगते मेरो जन्म दिन रे

पोहोर पनि आएथ्यो दिन गन्दा गन्दै

अहिले पनि आयो बर्षै कुरेपछि

असार सत्र गते मेरो हजूरवुवा बित्नुभएको

आजभोली सबैमा एकै कुराको चर्चा पाउंछु

हजुरवुवाको श्राद्ध गर्ने तिथिको वारेमा

संयोग पनि कस्तो कस्तो तिथि हेरफेर भएछ

यसपाली त हजुरवुवाको श्राद्ध पनि असार सोह्र नै परेछ

घरभरी पाहुना छन,परिकारहरु पाक्दैछन पंडीत फलाक्तै छन

यस्तैमा कसैले "हेप्पी बर्थ डे टू यू"

भन्देला भन्ने सोचाइमा मन दगुरिरहेको हुन्छ

त्यतिनै वेला हजुरवुवाको त्यो चाउरि परेको मुहार सम्झन्छु

र मनमनै भन्छु "हेप्पी डेथ डे टू यू ग्र्यान्ड्फादर" !

तैपनि आज निंद्रा परेन

तैपनि आज निन्द्रा परेन !

सायद प्रतिक्षा थियो कसैको

कोहि भेट्ने चाहना थियो मनको

निस्पट्ट छ रात सुनसान छ परिवेश

तैपनि आज निन्द्रा परेन

सायद सम्झना थियो बिगतको

कल्पना थियो भविष्यको

लाटोकोशेराहरू प्रहर परिवर्तनको संकेत गर्दै छन्

तैपनि आज निन्द्रा परेन

सम्झन्छु देश रोएको छ

रत्नपार्क र शिंहदरबार त्यसैको खिल्ली उडाउंदैछ

बिस्तारामा पल्टेकै घन्टौ भयो आँखा पट्ट्याइरहेछ

तैपनि आज निन्द्रा परेन

प्रयास नगरेको पनि होइन

चितवनको भण्डारामा जलेको आशा ब्युझाउने

त्यहि आशा मडारिएको होला मनमा

घडीको एकोहोरो टिक टिक आवाज नि:शव्द बन्दैछ

तैपनि आज निन्द्रा परेन

न्यानो काख,चोखो स्पन्दन जहाँ मेरो भाव अटाओस

मिठो आत्मियता,विश्वासको सामिप्यता जहाँ मेरो चाह मडराओस

बिरानो संसार व्यर्थ कल्पना ........................

रोशनीले क्षितिज नियाल्ने बेला भैसक्यो,

थकित शरिर पल्टेकै छ बिस्तारमा

तैपनि आज निन्द्रा परेन

भालुको रिस खनायो माथि !!!

"भालुको रिस खनायो माथि "





दिमागमा भावनाका तरंगहरु सल्बलाई रहेका हुन्छन् /उर्लिएको आवेशलाई कुनै एक सानो रचानाद्वारा बन्द गरी भावनालाई थन्क्याउन मन लाग्छ/ विषय वस्तुको छनौटले मन आत्तिन्छ / म सोच्छु कथा लेख्छु ,के विषयमा लेख्ने ? सामाजिक ,राजनैतिक वा काल्पनिक ?अझ भनौं आजकलको प्रचलन अनुरुपनै युवा युवती विच प्रेम,मिलन,या बिछोड साथमा कही रोचक मसलाको प्रयोगले सिंगारूं ? हैन म सामाजिक अन्धविश्वाशी कुरीती विरुद्ध केही हद सम्म औल्याँउछु हैन हैन मैले आधुनिक सभ्य भनाउदो समाजको विकृति औल्याँउछु / म यिनै कुराहरुमा हराइहेको हुन्छु /


फेरी म उपन्यास मार्फ़त समग्र मानव जिवनकै कथा लेख्ने निर्णय गर्छु / आखिर उपन्यासको लागी पानी त कथा चाहियो............बरु छोटा छोटा कविता लेख्छु /फेरी प्रश्न श्रृंखला कस्ता कविता ...........के कविता सवै मेरा पाठकले बुझ्छन ?के म कविता मा समग्र समाजको चित्रण गर्न सक्छु ?यस्तैमा सारा आकंक्षा क्षितिज पारी पुगेर हराउंछ्न /अनि अनायासै निर्णय गर्छु कथा लेख्ने /
कथा त लेख्ने तर कुन परिवेस र सन्दर्भ समात्ने ?यस्तैमा विषय को छनोट गर्छु /मन मनै एक कथाको पूर्णता दिन्छु र लेख्न तम्सन्छु / ठीक त्यही वेला मलाई उसको याद आउंछ ,धत कथाको नायक त ऊ स्वयं बनेछ अनि नायिका म आंफु /अचानक अतितको त्यो दिनले झस्कायो ,जून दिन ऊ र म पहिलो पटक भेट भएका थियौं /धेरै बेर सम्म मौनतालाई अंगालोमा बाँधी एक अनौठो तरंगले प्रेम र जीवनको सामूहिक परिभाषा बनाएका थियौं /
तर आज म एकान्तता भित्र मौनताले गिज्याउदै गरेको खिस्सी सहेर बसेकी छू / अनि ऊ के गर्दै छ मलाई थाहा छैन ,सबै वेइज्जती र अपमान सहेर दुराचारी र चरित्रहीन का उपमा हरु मेरा जीवनका उपहार हरु छन ,उसले दिएका / मेरो आफ्नै जीवन कथा कथाको रुपमा पस्किएर मनको पीडालाई खुला किताव बनाउन मेरो आंट आएन / अनि पवित्र सागर जस्तै खुला बनाएर मेरो आत्मा छ्ताछुल्ल पोख्न सकिन / गर्वमा बसिसकेको वच्चालाई सांसारिक जन्जालमा बाँधने घ्रृस्टता गर्न सकिन /गर्वधारण गर्न सक्ने आमा भएर पनि मैले बच्चा जन्माउन सकिन /
आफ्नो जीवनको कथासंग सम्बद्ध भएभन्दै गर्वमै मुस्काउन लागेका शिशुहरू तुहाएं / न अनैतिक सम्बन्ध थियो न बेखुसिको गर्व ?स्वेच्छाले वरण गरेको भ्रूण जव जिन्दगीको शुरुवात गर्न खोज्छ अनि म सम्झन्छु पुरानो छायाँ -उही वलत्कारिको / अनि मेरो कोखवाट जन्मने संपूर्ण वच्चा त्यही वलत्कारिको वच्चा जस्तो लाग्छ /मेरो इच्छा विरुद्ध मलाई गर्ववती बनाइए जस्तो लाग्छ ,त्यो शिशु जस्मा मेरो स्पंदन छ ,धुकधुकी छ ,जसको नसा नसामा मेरो रगत वहेको हुन्छ ,जसको एक मुस्कानमा म सारा संसार भूलना सक्छु र पनि म उसको ह्त्या गर्छु /संधै तर्सन्छु उही हिम्स्रक रूपदेखी अनि सबै मेरा गर्वाशयमा प्रस्फुटित भ्रूण को अन्त्य गर्छु ,न कथा लेख्छु ,न कविता,न उपन्यास नै .........................यी सबै मेरा वलात्क्रित जिन्दगीका संतान हुन अवैध र अनैतिक चरित्रका ((उसको परिभाषामा)) प्राप्ति हुन त्यसैले मैले यिनको रक्षार्थ कुनै कदम चाल्नु हुंदैन वरू वलात्क्रित जिन्दगीको नमूना मेरो गर्वाशयमा बसेको उसको अबैध वीर्य मिल्काउनु छ ,जीवंत समाजको जीवंत प्राणी बनेर जीवन र जगत सापेक्ष वाच्चाहरू जन्माउनु छ / त्यही सोंचको विकास संगै अनि लेख्नुछ कथा ,कविता,उपन्यास ......................................जीवन र जगतको उतर्नु छ चित्रण /

म रोइरहेछु !!!

दुनियाँ सारा खुसीले हाँस्दा म रोइरहेछु
हाँस्छुनै भन्छु म पनि आज मुख खोलिरहेछु

ओंठमा मुस्कान च्यापिनैरदा के सोंचिरहेछु
पिडाले होला खै कुन्नी किन म रोइरहेछु

के सोंचे मैले कल्पना गर्दा तिमीलाई सम्झेछु
के भयो कुन्नी तिमीलाई संझी म रोइरहेछु

छाडेर जाऊ तिमीलाई मैले छातिमा सजाएँ
प्रेमको नाममा कोपिला सानो यसरी फूलाएं

सबैनै जस्तो मानिस एउटा म पनि रहेछु
पग्लेछ क्यारे भावना मेरो म रोइरहेछु !!!

प्रस्फुटन

यो एउटा नमूना साहित्य समूहको प्रकाशन "प्रस्फुटन"

तिमी आऊ

तिमी आऊ जसरी पनि आऊ

मेरो मनको मझेरीमा मंजरी र पद्मिनी बनेर आऊ

अलिकति मात्रै भएपनि रङ्ग बनेर आऊ

एक मुठ्ठी मात्रै भए पनि ममताको निस्वास लिएर आऊ

एक अंजुली मात्रै भए पनि वात्सल्य लिएर आऊ

जीवनको यात्रामा देउरालीको पर्खाईमा

क्षितिज नियाल्दै टोलाएका यी नयनमा तिमी

अलिकति मात्रै भए पनि आशा बनेर आऊ

एकै पल मात्र जिउँला बरु सँगै

जीवनको भरोसा बनेर आऊ /

नयाँ वर्षको शुभकामना !

न त भोकले छोओस , न त परोस प्यासले टर्न
न त लोडसेडिंगले सताओस, न त परोस बन्दले मर्न
न त राजनितिले गालोस, न त परोस डिभी नै किन
न त पाओस बेरोजगारिले छुन , न त परोस बेघर नै हुन !

यही नै नव वर्षको शुभकामना !!!

शुभकामना

वसन्तत आयो नै भन्छन

पाखा भरी फूलहरू फूलीसके

ऊराठ लाग्दा पहाडहरू विम्व प्रतीक बन्ने होलान

वैँशालू बन्ने होलान खहरेहरू

सारा धर्ती मगमगाउने छ

नयाँ वर्ष आउनै लाग्यो

शुभकामनाका शव्दहरू आदान प्रदान हुने होलान ?

खै ?

कसरी प्रफ़ूल्लित बन्ने नववर्षको खुशी मानी

न देशको कुरा गरुं न परदेशको

न राष्ट्रको कुरा गरुं न राष्ट्रियताको

ब्यथै ब्यथाले ब्याकूल देशवासी

पिडै पिडाले पीडित परदेशी

खै कसको खुसीमा शुभकामना बाँडू ?

खै के को उन्मादमा खुसियाली माँनू?

प्रचलनको रीत आत्मियताको प्रीत

एउटै मनको गीत

शुभकामना शुभकामना शुभकामना !!!

गीत

कति पर्खें देउरालीमा कति कुरें चौतारीमा !

कति खोजें तिमीलाई मैले जूनको तरेलिमा !!

कुर्दाकुर्दै जुनी बित्यो हेर्दा हेर्दै जोवन !

कसो गरी बुझाऊँ मैले अव मेरै यो मन !!

कोयली गाऊँछे गीत संधै संधै वसन्तमा !

याद आऊँछ तिम्रो संधै संधै एकान्तमा!!

Nepalis in New York discuss promotion of Nepali literature

Nepalis living in New York organised an interaction to discuss the role of Nepali women Diaspora for the promotion of Nepali literature, art and culture, on Saturday.
The participants of the programme stressed on the need of combined efforts of both men and women in promoting Nepali language, literature and culture in the world.
People from various walks of life participated in the programme titled “Role of Nepali Women Diaspora and Promotion of Nepali Language and Literature” organised at Satya Narayan Temple in Woodside Avenue in Queens of New York by Nepali Women Diaspora.
Coordinator of the orgnisation Ms Kamala Prasai said that the objective of the programme was to promote Nepali language, literature, arts and culture.
The Diaspora honoured Professor Mohan Sitoula for his contributions to Nepali literature and language.
The programme chaired by Professor Laxmi Keshari Manandhar was participated by Bhuvan Sitoula, Diran Prasai, Janardan Thapaliya, Poet Ram Chandra Thapa, Kiran Thapa Rana, Dr. Bina Kansakar, Ganga GC, Mitthu Thapa and Bishal Shah, among others.
Madhuban Paudel, the Deputy Permanent Representative of Nepal to the United Nations was the Chief Guest.

Source: www.nepalnews.com (Mar 01, 09)

प्रतिबिम्ब !!!

घडी चलिरहेछ
म नियालिरहेछु
घडीको बन्दाकृति भित्र मैले देखिरहेछु
उनी मुसुक्क हाँस्दैछिन्
म उनैसँग बोलिरहेछु
उनैसँग हराइरहेछु
अचानक घडीले घन्टी बजाउँछ
मेरो कल्पना भङ्ग गर्दै
उनी शायद लुक्छिन त्यतिखेर
थाहा छैन मेरो नजर्बाट मात्र लुकिन या अन्तस्करणबाटै
म फेरी नियाल्छु उनैलाई खोज्न थाल्छु
चञ्चल मन्भित्र लुकामारी खेल्न थाल्छु
कोठाभरी उनैको प्रतिबिम्बले मलाई गिज्याइरहेछ

शायद लोचनलाई व्यथा लागेछ
सागर छचल्किएछ
उनी फेरी हराइन
कोठाको परिसरलाई तोड्दै
गगन नियाल्न थाल्छु
निस्पट्ट अँध्यारोछ
पुरै आकाश कालो बादलले ढाकेकोछ
बादलले यस्सो परेली झिम्क्याउँछ
मेरी शशिले संसार चिहाउन खोज्छिन
मुसुक्क हाँस्छिन्
म त रोइरहेछु
आँशु पुछ्दै उनको हाँसोमा हाँसो मिलाउन खोज्छु
बिजुली चम्कन्छ, मेघ गर्जन्छ
कल्पना तोडिदिन्छ
कल्पनाको बिस्फोटनसँगै कोठाभरी अन्धकार छाउँछ
बाहिर पानी पर्न थाल्छ
शायद मन अति नै रोएछ क्यार
अश्रुधारा धेरै बगेछ
घडीभित्रको प्रतिबिम्ब
क्षितिज पारी पुगी हराएछ
अत्रिप्त मनसँगै मेरो घडी भोकाएछ
ऊ त लुपुक्क निदाएछ
शायद उसलाई चोट परेछ, आघात परेछ
सहनकै निम्ती आँखा चिम्लेछ
आफुसँगै मेरी मायालुको
प्रतिबिम्बलाई पनि विलिन बनाएछ ।
***
इन्दु शर्मा

त्यसैको प्रतिविम्व

म त्यसैको प्रतिविम्व साथी


आधुनिककालीन परिवेशको नमूना साथी


सुडौल पिडुँला त के छोप्नु ,


मीनिस्कर्टले पनि अल्झाउछ मलाई


सायद आधुनिक भएरै होला साथी


तृष्णा र तीर्खाले बल्झाउछ मलाई


महल र मोजमस्ती नै माया भन्ने गर्छु


सानै उमेरदेखि यौबनको प्यास मेट्ने गर्छु


म त्यसैको प्रतिविम्व साथी


आधुनिककालीन परिवेशको नमूना साथी!!

मन लाग्यो!

मलाई पनि मेरो माया साट्न मन लाग्यो !
प्रेम डोरी छिटो छिटो बाट्न मन लाग्यो !!
हिजो सम्म थाहै थेन,जाने कहाँ कुरै थेन !
धेरै यात्रा लामा लामा काट्न मन लाग्यो!!
भोली फेरी कहाँ जाने सोच्ने मन छैन!
तिमी बिना मलाई अव बाँच्न मन छैन!!

चोइली

कती हाँस्ने कती टाँस्ने खल्ती सबै रित्ती सके कती जाँच्ने कती नाच्ने आँगन सबै भत्किसके ।

म अक्षर शव्द बन्दिन!!!

म अक्षर शव्द बन्दिन !!!

म एउटा अक्षर ,
म आँफुमा पूर्ण थिएं र अपूर्ण पनि किनकी ?
अक्षरको सह-अस्तित्व शव्दमा छ, शव्दको अर्थ छ अनि उपयोगीता पनि ।
म पूर्ण बन्नको लागि तिमी चहिन्छेउ ,किनकी?
तिमी पनि एक अक्षर हौं ,पूर्ण अपूर्ण !!
गन्तब्य त शव्दनै हो जसको लागि तिम्रो र मेरो सह-यात्रा अनिवार्य छ ।
अफसोच ,
शव्दको पूर्णता पश्चात अक्षर वाक्य बन्नुपर्दो रहेछ ।
हिजो म अक्षर बाट शव्द र शव्दबाट वाक्य बनाइएं ,
कैयौं अक्षर र अर्धा-क्षर पूर्णता दिएँ
अक्षर अक्षरमै समन्वय गराइदिएँ
शव्द र वाक्यमा अर्थपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेँ
त्यहाँ मेरो अस्तित्व स्विकारीयो ,उपयोग गरियो ,
तत्क्षण पूर्ण विराम पनि !!
पूर्ण विराम संगै मेरो सह-अस्तित्व तिमी छुट्टीएउ
वाक्यवाट विस्थापित हुँदै शव्द र पून:अक्षर मै फर्काइएँ म !!
म अक्षर बनाइएँ ,
फगत अक्षर !!
निर्णयको युद्धक्षेत्रमा रेफ र तर्कुले सँग जुध्दिन
अक्षर र अर्धा-क्षर हरु सँग लड्दिन
स्वतन्त्र अक्षर अक्षर नै रहन्छु
म शव्द बन्दिन
म अणु अणु नै रहन्छु परमाणु बन्दिन
निस्चयनै म अक्षर अक्षर नै रहन्छु शव्द बन्दिन!!!

नमूना साहित्य समूह स्मारिका २०५८ मा प्रकाशित

मेरो भन्नु छैन

यो मेरो अर्को ब्लगको लागि प्राप्त कविता हो ।
-------------------------------

सदा मेरो पर्खाइमा बस्नु पर्ने छैन
मेरो निम्ती भोगाइमा रम्नु पर्ने छैन
कतै किन एक्लो मनले रोज्नु पर्ने हैन
टाढा भए आफन्तहरु मेरो भन्नु छैन !

संसारमा एक्लै आएँ जान्छु पनि एक्लै
मेरो भोगाइ संसारलाई हुनु पर्ने बेग्लै
टुक्रिसके मन पनि नखोज है सग्लै
भेट्न पनि गाह्रो भयो ठाउँ पर्‍यो अग्लै !

किन यस्तो निष्ठुरी हो समय मेरो पनि
लाग्न पाए जाती हुन्थ्यो कसैलाई नभनी
कति टिक्ने हुँला र म बसेकोछु दिन गनी
अचानकै आए मेरो लागि मृत्‍युसूचक बनी !

रचना: "बागी"